Abundas tersimilaj planedoj
 | abundas_tersimilaj.mp3Listen on Posterous |
En nia galaksio, en la lakta vojo laŭ nova analizo abundas tersimilaj planedoj. Eĉ en nia proksima kosma najbareco devas ekzisti tiaj mondoj. Tion montras datumoj de la aluniversa teleskopo "Kepler".
"Ni ĉiam estis pensantaj ke ni devus traserĉi nemezureblajn distancojn por trovi tersimilan planedon," diras Cortney Dressing de la Harvard-Smithsonian-centro por astrofiziko. "Nun ni ekkonas ke plua tero verŝajne jam troviĝas en nia kosma najbareco kaj atendas nur pri malkovro".La sciencistoj serĉis en la datumoj de la planedotrova teleskopo "Kepler" pri ruĝaj nanosunoj kun planedoj. Ruĝaj nanoj estas la plej ofta stelotipo en nia galaksio. Ili prezentas tri el kvar steloj en nia lakta vojo.
La teamo ĉirkaŭ Dressing analizis ĉiujn de Kepler alcelitajn 158.000 stelojn kaj ĉe tio identigis 95 planedo-kandidatojn ĉe ruĝaj nanoj - inter ili tri proksimume tergrandaj kun temperaturo kiu ebligas likvan akvon. Likva akvo estas baza premiso por vivo kiel ni ĝin konas.
La esploristoj tamen supozas ke ili per "Kepler" tute ne jam trovis ĉiujn planedojn ĉe la analizitaj steloj. La teleskopo povas nur montri la planedojn kiuj preterpasas rekte antaŭ la steloj. Altenkalkulo rezultigas ke proksimume 6 procentoj de ĉiuj ruĝaj nanoj posedas tersimilajn planedojn.
Se oni kalkulas ke en nia galaksio troviĝas 75 miliardoj da ruĝaj nanoj, tio signifus ke en la lakta vojo troviĝas 4,5 miliardoj da tersimilaj planedoj. La plej proksima estas atendebla en distanco de nur 13 lumjaroj. Oni komparu: La lakta vojo havas diametron de 100.000 lumjaroj.
Laŭ la astronomoj tiuj mondoj forte diferenciĝus de nia mondo. Ĉar ruĝaj nanoj estas signife malpli grandaj kaj malpli varmaj ol nia suno. Sekve planedoj devas orbiti ĉirkaŭ ĝi multe pli proksime por troviĝi en la tiel nomata priloĝebla zono kie akvo estus likva. En tiel malgranda distanco planedoj tamen laŭregule devus plenumi ligitan rotacion ĉirkaŭ ilia stelo, do montri al la stelo ĉiam la saman flankon - kiel okazas ĉe la luno rilate al la tero.
Tio laŭ la esploristoj tamen ne reduktus la ŝancon pri vivo. "Oni ne bezonas klonon de la tero por ebligi vivon", substrekas Dressing. Densa atmosfero aŭ profunda oceano ekzemple povus disdoni la varmon tra la tuta planedo.
La kunaŭtoro de la analizo David Charbonneau klarigas: "Ni nun konas la oftecon de priloĝeblaj planedoj ĉe la plej oftaj steloj de nia galaksio. Tiu ofteco subtenos la supozon ke estos signife pli facile serĉi pri vivo ekster nia sunsistemo ol ni antaŭe pensis". Ĉar ruĝaj nanoj atingas aĝon multe pli longan ol nia suno, la vivo povus eĉ esti atinginta pli altan ŝtupon de evoluo ol ĉe ni, spekulacias la esploristoj. Ili tamen ne jam trovis indikojn por ekstertera vivo.
.... Esperanto, mia lingvo, minha língua!
Esperanto@Brazilo - http://esperanto.brazilo.org
Comments
Post a Comment